Hoe vaak is het jou al gebeurd? Dat je net lekker aan je eigen werk was begonnen en dat je kinderen alweer naast je staan? Of ze nog een koekje mogen pakken. Of iets anders lekkers, terwijl ze al hebben gehad. Of ze vragen of het al tijd is om te gaan lunchen, terwijl je net had gezegd dat je nog een paar uur ging werken tot de lunch. Of ze willen weten of ze al mogen gamen of op de iPad, terwijl dat altijd pas in de middag mag. Dat is best irritant.
Bekende weg
Het voelt als zeuren. Want het is vragen naar de bekende weg. En je was net druk bezig met iets anders. Dus zeg je even snel: ‘nee, dat mag niet’ om met het voorbeeld van iets lekkers te spreken. En dan begint het pas echt: alsof je geen ‘nee’ hebt geantwoord, zegt je kind: ‘Ah, mam, maar ik heb zo’n zin in nog een koekje’. En jij herhaalt dat je kind niets krijgt, voegt er misschien aan toe dat je kind net al een koek heeft gehad. Maar het heeft geen effect, sterker nog: je kind zet door: ‘maar ik heb hongerrrrrrrrrr! Toe nou …’
Stoom
Ondertussen komt de stoom misschien wel uit je oren, je verheft je stem en herhaalt dat het niet doorgaat. En je kind herhaalt ook: jullie staan tegenover elkaar. Je bent de verbinding met jezelf en je kind totaal kwijt. Je kind druipt boos en teleurgesteld af. En ook jij zit nog een paar minuten met een rotgevoel. Over dat je kind zo zeurde én over jezelf: dat je ook boos bent geworden. Dat was niet de bedoeling.
Logisch
Het is heel logisch dat deze gesprekken niet lekker lopen, als jij in je werk zit. Je bent ergens anders mee bezig en wordt daarin gestoord. Het kost tijd om uit je werk te komen en aandacht te hebben voor iets totaal anders van je kind. Eigenlijk verkeren jullie nog in twee aparte werelden. Nog voordat je mentaal weer echt bij de belevingswereld van je kind kunt zijn, heb je vaak al in een reflex gereageerd. Had je dan anders besloten als je niet aan het werk was geweest? Nee, natuurlijk niet, maar je had het waarschijnlijk wel anders gebracht. En daarin zit precies de sleutel.
Andere boodschap van je kind
Doordat je zo druk bezig was met iets anders, heb je gereageerd door je kind meteen je besluit voor te schotelen: ‘nee, je mag niet nog een koek’. Terwijl je kind voor je stond met een andere boodschap: ‘Ik heb zo’n lekkere koek gegeten en ik heb er zo’n fijn gevoel door gekregen. Dat gevoel wil ik langer ervaren!’
Zeuren is leuren met gevoel
Dus dat zeuren van je kind, is eigenlijk leuren met zijn gevoel: een prachtige rake uitspraak van Charlotte Visch, vind ik dat. Hoe reageer je daar het handigst op? Charlotte heeft daarvoor een effectieve techniek ontwikkeld, die iedereen kan leren en direct kan toepassen.
De eerste stap is de wens van je kind te erkennen (E): ‘Dat was een lekkere koek, hè’, Dan voelt je kind zich meteen gezien. Dan krijgt zijn of haar gevoel aandacht.
Vervolgens ga je het gevoel troosten (T): ‘Jammer hè dat dit is wat je krijgt, want je zou er best nog een willen’. Je kind heeft dan de zekerheid dat jij echt wel gezien hebt, wat het verlangen is en voelt zich daarin getroost.
Dat maakt dat je kind makkelijker de realiteit (R) accepteert: ‘Je krijgt maar één koek’.
Blijft je kind daarna boos, zeuren of ‘ja, maar’ zeggen? Dan heeft het gevoel van je kind nog meer erkenning en troost nodig. Dan herhaal je alleen de wens (E) en troost je (T). Keer op keer. Net zolang totdat je kind rustig is. Het besluit (realiteit (R)) herhaal je juist NIET meer: je kind heeft dat al van je gehoord en wist dat eigenlijk ook al. Wat er nodig is dat de onderliggende emotie wordt gezien, zodat het oplaaiende vuurtje gaat liggen.
In 3 stappen van gezeur af
Herken je dus dat je kind blijft zeuren vanuit een verlangen? En reageer jij dan vaak alleen met je besluit (R)? Hoe zou het voor jou zijn om eerst de wens te erkennen (E) en te troosten (T) om dan pas de realiteit (R) aan te geven? Zou het je rust brengen in het gesprek, minder gedoe? Waardoor jij en je kind weer sneller door kunnen met waar jullie mee bezig waren?
Of ben je juist een ouder die al veel meeleeft (E en/of T)? Misschien vergeet je dan wel de realiteit (R) aan te geven, waardoor je kind blijft zeuren. Iedere stap is helpend om je kind duidelijkheid te geven en te helpen het nare gevoel op te lossen.
ETR: in 3 stappen omgaan met gezeur
Stap 1: De wens erkennen (E)
Je herhaalt de wens.
‘Ah, je wil een koek!’
‘Natuurlijk wil je langer gamen!’
Stap 2: Troosten (T)
Je troost het gevoel van teleurstelling en de wens:
‘want je hebt er zo’n zin in! En het is echt jammer / balen dat je er niet nog een krijgt’
‘want je was zo lekker bezig! En het is echt jammer / balen dat je nu moet stoppen’
Stap 3: Realiteit (R)
Je vertelt hoe het op dit moment is, geeft de realiteit aan, zodat je kind wordt geholpen om letterlijk en figuurlijk ‘uit de droom’ te komen.
‘want we gaan zo al andere dingen eten / je hebt er al een gehad’
‘want je tijd is voorbij’
Stap 1 en 2 herhaal je zo vaak als nodig is: tot je kind rustig is. Stap 3 is maar één keer nodig; je kind mankeert niets aan zijn of haar oren en kent de regel eigenlijk al. Dat wat je te doen hebt, is je kind helpen met het omgaan met het nare gevoel.
Deze stappen kun je op ieder onderwerp toepassen waar je kind om zeurt of vraagt. Of het nu koek, snoep, ijsjes of iPad, tv, netflix, telefoon is. Ook kun je ETR gebruiken als je je kind gedrag ziet vertonen waar jij niet blij mee bent. Bijvoorbeeld als je kind wegloopt van tafel, terwijl jullie de regel hebben dat dat pas de bedoeling is, als iedereen aan tafel is uitgegeten:
“Je hebt eigenlijk zin om al van tafel te gaan, hè” (=erken de wens),
“en het is echt jammer dat je nog even moet blijven zitten” (=troost het gevoel),
“want nog niet iedereen is klaar met eten” (=realiteit)
Jij blijft rustig en het gevolg is dat je kind ook rustig kan blijven, omdat zijn gevoel is gezien en gehoord. Voor een gelukkiger kind en een fijnere sfeer in huis 😊.
leonie
Sleutel tot je kind
P.S. Wil je meer lezen over zeuren en ander gedrag van je kind? Wil je meer achtergrond, voorbeelden en toepassingsmogelijkheden voor bijvoorbeeld ETR? Doe dan jezelf en je kind het boek ‘Sleutel tot je kind‘ van Charlotte Visch, grondlegger van de Integratieve Kindertherapie, cadeau!
Zetje in de rug bij de 3 stappen?
Kun je wel wat hulp gebruiken om deze drie stappen bij je kind(eren) in te gaan zetten? Of wil je even toetsen of de zinnen die jij voor het ‘zeurprobleem’ van jouw kind in gedachten hebt kloppen? Neem dan contact met mij op en ik help je verder.